[Album ảnh] ẤN TƯỢNG KIẾN TRÚC CỔ CHỢ BỂ – GIAO NHÂN
Hàng trăm năm về trước, khu vực Chợ Bể là vùng đất cửa biển, chợ được nằm cạnh bến sông để thuận tiện giao thương, bà con đi lại vận chuyển hàng hóa bằng thuyền bè chiếm số lượng lớn vì ngày đó đường đất, phương tiện vận tải không được tiện lợi như bây giờ. Cũng chính vì là chợ giáp biển, các sản phẩm thủy hải sản do bà con ngư dân đánh bắt được tập trung buôn bán ở chợ nên người dân lấy tên là Chợ Bể (Bể tức là biển).
Với tổng diện tích gần 4 mẫu, chợ Bể, xã Giao Nhân là một trong nhiều chợ của huyện được hình thành từ khá sớm (khoảng thế kỷ XVI). Đã trở thành quy định, một tháng chợ chỉ họp 6 buổi sáng các ngày: 4, 8, 14, 18, 24, 28 âm lịch.
Chợ Bể được xây dựng thành nhiều dãy quán cổ, nguyên bản chợ được xây dựng bằng gạch đất nung sản xuất thủ công, người ta dùng gạch đỏ để xây cột dạng kiến trúc vòm, dùng hỗn hợp vữa (vôi, cát, nước trộn lẫn) làm chất kết dính, dùng tre, luồng, nứa mua từ vùng cao về làm khung để lợp mái bằng ngói đỏ. Mỗi dãy quán cổ phục vụ cho mấy chục bà con tiểu thương bày biện hàng hóa buôn bán tránh mưa tránh nắng.
Sau một thời gian dài hoạt động, các công trình, dãy nhà mái ngói cổ, truyền thống theo thời gian đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều vị trí mái tre, nứa mục, sập sệ, giột nát không còn sử dụng được nữa. Sau nhiều lần sửa chữa, cải tạo chợ nay đã không còn được nguyên bản như xưa, nhiều dãy nhà đã phải đập đi, xây lại, lợp tôn chứ không giữ được thiết kế của quán cổ. Hiện nay, chỉ còn lại 6 dãy nhà ngói cổ còn tạm sử dụng được nhưng cũng đã xuống cấp nghiêm trọng, mỗi mùa mưa gió, bão bùng đến thì nguy cơ sập bất cứ lúc nào nhất là những hôm chợ phiên có nhiều tiểu thương đến buôn bán, ngồi phía trong dãy nhà ngói.
Mặc dù đã trải qua hàng trăm năm lịch sử, đã nhiều lần cải tạo, nâng cấp, chỉnh trang song Chợ Bể vẫn còn lưu giữ lại những nét đẹp cổ kính, truyền thống, mộc mạc cả trong văn hóa giao thương lẫn kiến trúc chợ cổ.
CHỢ BỂ
Tác giả thơ: Pham Ngoc Tuong
Có ai về quê tôi Giao Thủy
Tháng sáu phiên ,Chợ Bể đông vui
Chợ quê đã có lâu đời
Khai thiên ,lập địa huyện tôi đấy mà
Bán buôn đủ thứ bày ra
Các xã trong huyện tụ về rất đông
Hàng hóa nông sản các vùng
Của ngon vật lạ ,đều cùng bán mua
Có cả ông bán tò te
Trên huyện Nam Trực cũng về chợ phiên
Có cô mãi tận Diêm Điền
Cá khô ,mực ống Thái Bình mang sang…
Hàng sắt ,hàng nhựa,hàng nhôm
Kiên Lao mang xuống, bán buôn rất nhiều
Cô hàng kẹo đắng đáng yêu
Mua về kho cá làm màu rất ngon
Mấy chị Giao Hải, Kiên Hành
Bán hàng tôm cá tươi ngon cực kỳ
Hàng quà , hàng bánh nhiều ghê
Đặc sản đủ thứ mua đi làm quà
Bánh nhãn Hải Hậu miễn chê
Huyện bạn lân cận mang về đây luôn
Nhớ về Chợ Bể ngày phiên
Hàng hóa đủ thứ, mọi miền Bắc Nam
Ai về Giao Thủy,Giao Nhân
Ngày bốn ,ngày tám ,chớ quên chợ này
Chợ Bể sáng họp đông vui
Xa quê ngày tháng bồi hồi nhớ quê
9-7-2017 PNTT
Theo Đỗ Quang / Báo Xây dựng
Ảnh: Đỗ Chung/ Nam Định Đất và Người (
